07.10.2021 | Elżbieta Sobolewska-Farbotko (Radio BOBOLA)/fot. Ambasada RP w Londynie
Ostatnia Pierwsza Dama II RP
Bliscy nazywali Karolinę Lilką. Dzieci, które uczyła, mówiły o niej „Miss K”. Ze wspomnień znajomych przebija ten sam obraz: dobrej, uśmiechniętej i bardzo ciepłej. Uroczej i nienagannie wyglądającej damy. Była naturalnie i prosto wierząca. W jednym z wystąpień mówiła, że nie wyobraża sobie życia, w którym nie ma dzieci i rodziny. Studia skończyła dopiero wtedy, kiedy dziewczynki były już „odchowane”. Miała zaledwie 22 lata, kiedy poślubiła Ryszarda, a poznali się w harcerstwie, o którym marzyła od dzieciństwa. Harcerką została w Afryce, gdzie dochodziła do siebie po Syberii. Moment przysięgi nastąpił w chwili, gdy chorowała na malarię, uciekła więc ze szpitala, aby przysięgać wraz z innymi. Polski Londyn pożegnał Karolinę Kaczorowską 4 października w Kościele św. Franciszka z Asyżu w Willesden Green.
– Kończy się epoka tej emigracji, która w XX wieku odegrała niebagatelną rolę w podtrzymaniu idei wolnej Polski i w walce o nią. Druhna Karolina Kaczorowska to dla nas ostatnia pierwsza dama rządu II RP na uchodźstwie, ale to też przykład polskiego społecznika. Brała odpowiedzialność za polskie sprawy i myślę, że to jest testament Karoliny Kaczorowskiej pozostawiony dla Polaków za granicą: nieobojętności wobec spraw polskich na obczyźnie – mówił Jan Dziedziczak, minister pełnomocnik ds. Polonii i Polaków za granicą, obecny na pogrzebie pierwszej damy emigracji niepodległościowej. Prochy Pani Prezydentowej zostaną pochowane u boku Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego w Panteonie Wielkich Polaków Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.
W reportażu „Ostatnia pierwsza dama” Karolinę Kaczorowską wspominają uczestnicy mszy Św. pogrzebowej: przedstawiciele polskich władz i harcerstwa, a także duszpasterze, jej znajomi i sąsiedzi.
Karolina Kaczorowska (1930 – 2021)
Urodzona 26 września 1930 roku w Stanisławowie. Córka Franciszka i Rozalii. Podczas sowieckiej okupacji Kresów Wschodnich została zesłana w 1940 roku na Syberię. Dzieliła los polskich „dzieci tułaczych”, ewakuowanych wraz z Armią Andersa do Iranu, a następnie przez kilka lat przebywających w Ugandzie, gdzie pozostała do końca lat 40. XX wieku, a następnie wyjechała do Wielkiej Brytanii. Po skończeniu studiów na uniwersytecie londyńskim rozpoczęła pracę nauczycielki. Dzięki zaangażowaniu w działalność harcerską poznała Ryszarda Kaczorowskiego, którego poślubiła 19 lipca 1952 roku. Para miała dwie córki: Jadwigę i Alicję oraz kilkoro wnuków. Karolina Kaczorowska była aktywną uczestniczką życia społecznego emigracji; osobą zasłużoną dla Związku Harcerstwa Polskiego poza granicami kraju oraz nauczycielką w Polskiej Szkole Sobotniej im. Marii Konopnickiej w Willesden Green. Angażowała się w działalność licznych organizacji społecznych, m.in. Zjednoczenia Polek w Wielkiej Brytanii, a także organizacji związanych z Kościołem, w tym Instytutu Polskiego Akcji Katolickiej. 19 lipca 1989 roku, po zaprzysiężeniu Ryszarda Kaczorowskiego na urząd Prezydenta RP na Uchodźstwie, została Pierwszą Damą RP na Uchodźstwie. W grudniu 1990 r. Ryszard Kaczorowski uroczyście przekazał insygnia prezydenckie Lechowi Wałęsie. Karolina Kaczorowska towarzyszyła wówczas mężowi. Powróciła ona do kraju po raz pierwszy od 50 lat. Po śmierci prezydenta Kaczorowskiego w katastrofie smoleńskiej nie zaprzestała działalności publicznej. Była szczególną kustoszką pamięci o zmarłym mężu. W 2012 r. została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Od 2016 roku reprezentowała środowiska emigracyjne w Radzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Patronowała przedsięwzięciom upamiętniającym polski czyn zbrojny i kultywującym tradycję niepodległościową. W latach 2010-2021 była Honorowym Patronem Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej.
Posłuchaj reportażu z Mszy św. pogrzebowej, która odbyła się 4 października w Kościele św. Franciszka z Asyżu w Willesden Green (6 min.):
fot. Ambasada RP w Londynie
Chcesz się dowiedzieć więcej o MB Kozielskiej-Zwycięskiej?
Co zrobił ks. kanonik Ryszard Juszczak i kto go jeszcze dzisiaj pamięta? – rozmawiamy z Piotrem Wiśniewskim, który wyemigrował z PRL-u do “lepszego życia” i do dzisiaj wierny jest parafii, w której zakotwiczył na przełomie lat 70. i 80.
“Oddaję cześć Maryi, jako Matce mojego Pana, jednak mam też do Niej osobisty kult i szacunek ze względu na to, co już mi wyprosiła u Pana Boga, za nieustanną pomoc. Nigdy się nie zdarzyło, żeby zostawiła mnie samego. Bardziej kocham Jej syna, ale nie wyobrażam sobie, żeby nie szanować Matki kogoś, kogo się koch.”
17 czerwca minie 4. rocznica pożaru wieżowca Grenfell Tower. Zginęło 71 osób. Wśród ocalonych znalazła się jedna polska rodzina, która mieszkała tam od 33 lat. Michał Sobieszczak był pierwszym mieszkańcem Grenfell, który zobaczył wnętrze budynku po pożarze. Ze swojego domu, jak każdy lokator, mógł wybrać to, co ocalało i co chciałby zachować.
Ekumeniczny duch jedności i pojednania rozpocznie świętowanie 24. rocznicy koronacji cudownej płaskorzeźby MBKZ. Parafia św. Andrzeja Boboli, gdzie znajduje się ten cudowny wizerunek, już dzisiaj zaprasza na nabożeństwo, które odbędzie się w sobotę, 29 maja. Tego wieczoru zostanie wykonany Akatyst ku czci Matki Bożej. Niezwykłe dzieło, hymn pochodzący z V-VI wieku, typowy dla chrześcijańskich Kościołów wschodu. Śpiewany w cerkwiach. Zawsze a cappella i na stojąco.
W ramach 5. edycji Dni Polskiego Dziedzictwa na Wyspach Brytyjskich (Polish Heritage Days) przedstawiamy dzieje fenomenu cudownej płaskorzeźby Matki Boskiej Kozielskiej Zwycięskiej. Potajemnie stworzona przez więźniów Kozielska, cudem wywieziona z obozu, z polskimi żołnierzami przeszła cały bojowy szlak 2. Korpusu. Przed nią modlili się żołnierze walczący o Monte Cassino. A potem uchodźcy, polityczni emigranci, osiedli w Wielkiej Brytanii. Towarzyszła ich dzieciom i wreszcie kolejnym falom polskiej emigracji, i tak aż po dzień dzisiejszy. Ten wizerunek Matki Bożej jest jedynym w Wielkiej Brytanii ukoronowanym koronami papieskimi (JP II – 08.06.1997 na krakowskich Błoniach).
Kościół pw. św. Andrzeja Boboli w Londynie nazywany jest sanktuarium Matki Boskiej Kozielskiej-Zwycięskiej. Są liczne dowody wskazujące na to, że Maryja tej świątyni zawierzyła los swojego wizerunku, okazując, że chce być w tym miejscu czczona. Jest więc Jej cudowna płaskorzeźba i żywy kult, trwający od pokoleń; są korony nadane przez św. Jana Pawła II; są modlitwy i pieśni specjalnie dla Niej napisane.
Z księdzem Markiem Reczkiem, proboszczem parafii św. Andrzeja Boboli w Londynie rozmawiamy o tym, czym jest „Miejsce wsławione łaskami Najświętszej Panny” i „Źródło uzdrawiające naród”, jak nazywane są sanktuaria.
Zapraszamy na kolejną rozmowę z dr Andrzejem Suchcitzem, historykiem emigracji, autorem książki „Historia Płaskorzeźby Matki Boskiej Kozielskiej Zwycięskiej i jej kultu”, która ukaże się już jesienią.
Trwają przygotowania do druku pierwszej tak dokładnej historii fascynującej płaskorzeźby Maryi z dzieciątkiem, która znajduje się w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie. W książce „Historia cudownej płaskorzeźby Matki Boskiej Kozielskiej Zwycięskiej i jej kultu” dr Andrzej Suchcitz, historyk polskiej emigracji na Wyspach Brytyjskich, zmierzył się z kontrowersjami, jakie narosły wokół powstania tego wizerunku. W rozmowie z radiem Bobola autor uchyla rąbka tajemnicy.
Gorąco zapraszamy do wspólnej modlitwy nowenną przed Uroczystością Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. O wstawiennictwo będziemy prosić “Matkę emigrantów” – Matkę Bożą Kozielską-Zwycięską. Jej wizerunek ukazany w cudownej płaskorzeźbie szczególną czcią jest otaczany w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie – tzw. “Katedrze Wolnej Polski”.
Po raz pierwszy śpiewana Litania do MBKZ w wersji audio zostanie zaprezentowana w niedzielę 7 czerwca, w Uroczystość Trójcy Świętej, o godzinie 14:30 czasu angielskiego, na stronie internetowej parafii św. Andrzeja Boboli w Londynie – TUTAJ.
W 1997 r. podczas Mszy św. na krakowskich Błoniach Ojciec Święty Jan Paweł II koronował płaskorzeźbę Zwycięskiej Matki Bożej Kozielskiej. Na odwrocie wizerunku autor, por. Tadeusz Zieliński, wyciął słowa poety: “Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono”, własne nazwisko oraz datę ukończenia wizerunku: 3 maja 1941 r.
Matka Boża Kozielska patronowała zwycięstwu pod Monte Cassino oraz innym bitwom wygranym dzięki bohaterstwu i poświęceniu polskich żołnierzy. Po wojnie towarzyszyła Polakom na emigracji.
Obecnie płaskorzeźba Zwycięskiej Matki Bożej Kozielskiej znajduje się w polskim kościele św. Andrzeja Boboli – Patrona Polski – w Londynie.
Nabożeństwa do Matki Bożej Kozielskiej Zwycięskiej – w każdą środę po Mszy św. o godzinie 19:00
Poznaj historię płaskorzeźby oraz kościoła św. Andrzeja Boboli w Londynie – sanktuarium, w którym cudowny wizerunek Matki Boskiej Kozielskiej-Zwycięskiej się znajduje.
