Skip to main content
10.07.2021 | tekst: Elżbieta Sobolewska-Farbotko (Radio BOBOLA)/fot. Marta de Zuniga (Archiwum Intytutu Kultury Polskiej)

Głosujmy nogami na Kopernika

Jedno z najbardziej obleganych muzeów na świecie – londyńska National Gallery, po raz pierwszy w swojej historii, prezentuje monumentalny obraz najsłynniejszego polskiego malarza XIX wieku, Jana Matejki. Prezentacja dzieła „Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem” cieszy się ogromnym powodzeniem.

Niezliczona rzesza zwiedzających kieruje swoje kroki również na kopernikańską wystawę, owoc współpracy narodowej galerii Brytyjczyków oraz Instytutu Kultury Polskiej.

– Co tu dużo ukrywać: zależy nam na frekwencji. ‘Głosujemy nogami’ i jeżeli będziemy chodzili do instytucji kulturalnych, pokazujących polską sztukę, wówczas również i oferta tych instytucji będzie chciała zawierać ofertę polskiej sztuki. Myślę więc, że to jest bardzo ważne, żebyśmy wszyscy w tym uczestniczyli i pokazali tę wystawę, która zdecydowanie nadaje się do tego, żeby przyprowadzić klasy, rodziny z dziećmi i spędzić miły poranek, czy popołudnie w National Gallery – mówi dr Marta de Zuniga, dyrektor Instytutu Kultury Polskiej.

Imponujących rozmiarów obraz został namalowany w 1873 r. z okazji 400-lecia urodzin astronoma, który odkrył, że Słońce, a nie Ziemia, znajduje się w centrum układu planetarnego i że to wokół niego krąży Ziemia. Matejko uwiecznił moment, w którym Kopernik omawia swoje odkrycie z Bogiem. Jak odnotowuje historia nauki: w przeciwieństwie do Galileusza, który ponad 70 lat później doszedł do podobnych wniosków, ale zraził do siebie Kościół katolicki, Kopernik spotkał się z uznaniem duchowieństwa, wielu hierarchów wraz z nim świętowało przełom, którego dokonał. Obraz zyskał niemal natychmiastową sławę, gdy został po raz pierwszy wystawiony w Krakowie. Rozpowszechniany w tysiącach reprodukcji, został wykupiony od Jana Matejki przez społeczeństwo i ofiarowany Uniwersytetowi Jagiellońskiemu.

Rzadko opuszcza swój dom w Collegium Novum. Tym razem stało się tak na zaproszenie National Gallery, która realizuje projekt wydobywania na światło dzienne wybitnych artystów spoza Wielkiej Brytanii, których twórczość zasługuje na odkrycie i pokazanie międzynarodowej, szerokiej publiczności.

„Matejko widział swoją rolę nie tylko w uwiecznianiu wielkich wydarzeń z historii Polski, ale również w wyrażaniu ich głębokiego wewnętrznego znaczenia dla Polaków. Wieńczy on długą tradycję malarstwa historycznego i w ramach odkrywania szerszego świata sztuki, był jednym z najbardziej pomysłowych i prowokujących wyrazicieli tego typu malarstwa” – ocenił Christopher Riopelle, kurator wystaw malarstwa po 1800 r. w londyńskiej National Gallery.

Praca Kopernika, będąca punktem zwrotnym w kwestii rozumienia miejsca człowieka we wszechświecie, prezentowana jest wraz z instrumentami astronomicznymi (Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego), a także autoportretem Matejki i studium „Kopernik, rozmowy z Bogiem”, które do Londynu przyjechało z Muzeum Narodowego w Krakowie. Częścią wystawy jest również replika dzieła „O obrotach sfer niebieskich” (1543 r.), wypożyczona ze zbiorów Muzeum Morskiego w Greenwich. Ekspozycji towarzyszy publikacja przygotowana przez prof. Andrzeja Szczerskiego (dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie oraz profesora w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego), Christophera Riopelle oraz profesora Owena Gingericha (profesora astronomii i historii nauki, światowego autorytetu w badaniu dzieła „O obrotach sfer niebieskich” Kopernika).  

Wystawa przygotowana przez Instytut Kultury Polskiej w Londynie prezentuje Brytyjczykom twórczość jednego z największych polskich malarzy dzięki wsparciu Biura Programu „Niepodległa” oraz Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Obraz Jana Matejki prezentowany będzie do 22 sierpnia. Wstęp na wystawę jest bezpłatny.

Rozmowa z dyrektor Instytutu Kultury Polskiej dr Martą de Zuniga.

Niedziela (11.07.2021) ⏰ 21:40 BST (czas angielski) – na antenie Radia BOBOLA:


Chcesz się dowiedzieć więcej o MB Kozielskiej-Zwycięskiej?

POLISH HERITAGE DAYS: ks. Juszczak dopiął swego!

Co zrobił ks. kanonik Ryszard Juszczak i kto go jeszcze dzisiaj pamięta? – rozmawiamy z Piotrem Wiśniewskim, który wyemigrował z PRL-u do “lepszego życia” i do dzisiaj wierny jest parafii, w której zakotwiczył na przełomie lat 70. i 80.


POLISH HERITAGE DAYS: Poproś Mamę! Co ci szkodzi? – rozmowa z ks. Markiem Reczkiem – proboszczem parafii św. Andrzeja Boboli i opiekunem sanktuarium MBKZ w Londynie

Oddaję cześć Maryi, jako Matce mojego Pana, jednak mam też do Niej osobisty kult i szacunek ze względu na to, co już mi wyprosiła u Pana Boga, za nieustanną pomoc. Nigdy się nie zdarzyło, żeby zostawiła mnie samego. Bardziej kocham Jej syna, ale nie wyobrażam sobie, żeby nie szanować Matki kogoś, kogo się koch.”

POLISH HERITAGE DAYS: Małe różańce z Grenfell Tower się nie spaliły – rozmowa z Michałem Sobieszczakiem

17 czerwca minie 4. rocznica pożaru wieżowca Grenfell Tower. Zginęło 71 osób. Wśród ocalonych znalazła się jedna polska rodzina, która mieszkała tam od 33 lat. Michał Sobieszczak był pierwszym mieszkańcem Grenfell, który zobaczył wnętrze budynku po pożarze. Ze swojego domu, jak każdy lokator, mógł wybrać to, co ocalało i co chciałby zachować.

POLISH HERITAGE DAYS: Najstarszy hymn maryjny – Akatyst w duchu jedności – rozmowa z dr. Agnieszką Pluta

Ekumeniczny duch jedności i pojednania rozpocznie świętowanie 24. rocznicy koronacji cudownej płaskorzeźby MBKZ. Parafia św. Andrzeja Boboli, gdzie znajduje się ten cudowny wizerunek, już dzisiaj zaprasza na nabożeństwo, które odbędzie się w sobotę, 29 maja. Tego wieczoru zostanie wykonany Akatyst ku czci Matki Bożej. Niezwykłe dzieło, hymn pochodzący z V-VI wieku, typowy dla chrześcijańskich Kościołów wschodu. Śpiewany w cerkwiach. Zawsze a cappella i na stojąco.

POLISH HERITAGE DAYS: Kim był autor cudownej płaskorzeźby MBKZ? – rozmowa z dr. Andrzejem Suchcitzem

W ramach 5. edycji Dni Polskiego Dziedzictwa na Wyspach Brytyjskich (Polish Heritage Days) przedstawiamy dzieje fenomenu cudownej płaskorzeźby Matki Boskiej Kozielskiej Zwycięskiej. Potajemnie stworzona przez więźniów Kozielska, cudem wywieziona z obozu, z polskimi żołnierzami przeszła cały bojowy szlak 2. Korpusu. Przed nią modlili się żołnierze walczący o Monte Cassino. A potem uchodźcy, polityczni emigranci, osiedli w Wielkiej Brytanii. Towarzyszła ich dzieciom i wreszcie kolejnym falom polskiej emigracji, i tak aż po dzień dzisiejszy.  Ten wizerunek Matki Bożej jest jedynym w Wielkiej Brytanii ukoronowanym koronami papieskimi (JP II – 08.06.1997 na krakowskich Błoniach).

Rozmowa z ks. Markiem Reczkiem – duszpasterzem londyńskiego sanktuarium

Kościół pw. św. Andrzeja Boboli w Londynie nazywany jest sanktuarium Matki Boskiej Kozielskiej-Zwycięskiej. Są liczne dowody wskazujące na to, że Maryja tej świątyni zawierzyła los swojego wizerunku, okazując, że chce być w tym miejscu czczona. Jest więc Jej cudowna płaskorzeźba i żywy kult, trwający od pokoleń; są korony nadane przez św. Jana Pawła II; są modlitwy i pieśni specjalnie dla Niej napisane.

Z księdzem Markiem Reczkiem, proboszczem parafii św. Andrzeja Boboli w Londynie rozmawiamy o tym, czym jest „Miejsce wsławione łaskami Najświętszej Panny” i „Źródło uzdrawiające naród”, jak nazywane są sanktuaria.

Maryja Kozielska–Zwycięska bardzo aktualna właśnie dzisiaj.

Zapraszamy na kolejną rozmowę z dr Andrzejem Suchcitzem, historykiem emigracji, autorem książki „Historia Płaskorzeźby Matki Boskiej Kozielskiej Zwycięskiej i jej kultu”, która ukaże się już jesienią.

Tropem cudownej płaskorzeźby Matki Boskiej Kozielskiej Zwycięskiej

Trwają przygotowania do druku pierwszej tak dokładnej historii fascynującej płaskorzeźby Maryi z dzieciątkiem, która znajduje się w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie. W książce „Historia cudownej płaskorzeźby Matki Boskiej Kozielskiej Zwycięskiej i jej kultu” dr Andrzej Suchcitz, historyk polskiej emigracji na Wyspach Brytyjskich, zmierzył się z kontrowersjami, jakie narosły wokół powstania tego wizerunku. W rozmowie z radiem Bobola autor uchyla rąbka tajemnicy. 

Nowenna do “Matki emigrantów” przed Wniebowzięciem NMP

Gorąco zapraszamy do wspólnej modlitwy nowenną przed Uroczystością Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.  O wstawiennictwo będziemy prosić “Matkę emigrantów” – Matkę Bożą Kozielską-Zwycięską. Jej wizerunek ukazany w cudownej płaskorzeźbie szczególną czcią jest otaczany w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie – tzw. “Katedrze Wolnej Polski”.

Słuchaj i módl się: Litania do Matki Bożej Kozielskiej-Zwycięskiej

Po raz pierwszy śpiewana Litania do MBKZ w wersji audio zostanie zaprezentowana w niedzielę 7 czerwca, w Uroczystość Trójcy Świętej, o godzinie 14:30 czasu angielskiego, na stronie internetowej parafii św. Andrzeja Boboli w LondynieTUTAJ

Złóż podziękowanie lub intencję do Matki Bożej Kozielskiej- Zwycięskiej

W 1997 r. podczas Mszy św. na krakowskich Błoniach Ojciec Święty Jan Paweł II koronował płaskorzeźbę Zwycięskiej Matki Bożej Kozielskiej. Na odwrocie wizerunku autor, por. Tadeusz Zieliński, wyciął słowa poety: “Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono”, własne nazwisko oraz datę ukończenia wizerunku: 3 maja 1941 r.
Matka Boża Kozielska patronowała zwycięstwu pod Monte Cassino oraz innym bitwom wygranym dzięki bohaterstwu i poświęceniu polskich żołnierzy. Po wojnie towarzyszyła Polakom na emigracji.

Obecnie płaskorzeźba Zwycięskiej Matki Bożej Kozielskiej znajduje się w polskim kościele św. Andrzeja Boboli – Patrona Polski – w Londynie.

Nabożeństwa do Matki Bożej Kozielskiej Zwycięskiej – w każdą środę po Mszy św. o godzinie 19:00

Historia cudownej płaskorzeźby Matki Boskiej Kozielskiej-Zwycięskiej

Poznaj historię płaskorzeźby oraz kościoła św. Andrzeja Boboli w Londynie – sanktuarium, w którym cudowny wizerunek Matki Boskiej Kozielskiej-Zwycięskiej się znajduje.